ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության հարցերով միջկառավարական հանձնաժողովի (IPCC) վերջին զեկույցի համաձայն՝ մինչև 2030 թվականը աշխարհը պետք է կրճատի ածխածնի արտանետումները մեկ քառորդով՝ կլիմայի փոփոխության աղետալի հետևանքներից խուսափելու համար: Կառավարությունները և արդյունաբերությունը պետք է ապահովեն, որ ածխածնի արտանետումները փոխհատուցվեն մինչև 2025 թվականը: Այնուամենայնիվ, աշխարհը պետք է ներդրումներ կատարի CO2-ի հեռացման կայաններում և ածխածնի հեռացման այլ տեխնոլոգիաներում: Այս բոլոր միջոցների առկայության դեպքում աշխարհը դեռ կարող է ակնկալել ջերմաստիճանի նվազագույն բարձրացում 1,5 աստիճան Ցելսիուսով առաջիկա մի քանի տասնամյակների ընթացքում:
Զեկույցի գլխավոր հեղինակ Սառա Բիրչը թվիթերում գրել է, որ նույնիսկ 1,5 աստիճան Ցելսիուսի թիրախը քիչ հավանական է, տեսակետ, որին արձագանքել են այլ կլիմայագետներ: Այս նպատակին հասնելու համար գրեթե յուրաքանչյուր արդյունաբերություն և երկիր պետք է արագորեն նվազեցնի արտանետումները: «Վերջին 10 տարիների ընթացքում ջերմոցային գազերի միջին տարեկան արտանետումները մարդկության պատմության մեջ ամենաբարձրն են եղել։ Մենք չենք պատրաստվում սահմանափակել տաքացումը 1,5 աստիճանից պակաս»,- գրել է Բուրչը Twitter-ում։
Սակայն զեկույցը պարունակում է նաև որոշ լավատեսական կետեր։ Նախ, կառավարությունները և մասնավոր հատվածը գոնե գիտեն, թե ինչ պետք է անեն էներգիայի սպառումը նվազեցնելու համար: Հարցը մնում է, թե արդյոք շահագրգիռ կողմերը իրականում հավատարիմ կմնան արտանետումների իրենց թիրախներին և կկատարեն արմատական փոփոխություններ, որոնք անհրաժեշտ են վատագույն սցենարից խուսափելու համար:
«Մեր ապրելակերպը և վարքագիծը փոխելու համար ճիշտ քաղաքականություն, ենթակառուցվածքներ և տեխնոլոգիաներ ունենալը կարող է հանգեցնել ջերմոցային գազերի արտանետումների 40-70%-ով կրճատման մինչև 2050 թվականը: Սա բացում է զգալի չօգտագործված ներուժ»,- զեկույցում գրել է IPCC աշխատանքային խմբի համանախագահ Պրիյադարշի Շուկլան։
Երկրորդ, թեև 2010-2019 թվականներին ջերմոցային գազերի տարեկան միջին համաշխարհային արտանետումները մարդկության պատմության մեջ ամենաբարձրն էին, աճի տեմպերը դանդաղել են: Երկրները որդեգրել են քաղաքականություն, որը նվազեցրել է անտառահատումները և մեծացրել վերականգնվող էներգիայի աղբյուրների օգտագործումը: Արևային էներգիայի, քամու էներգիայի և լիթիում-իոնային մարտկոցների ծախսերը նույնպես նվազել են 85%-ով վերջին տասնամյակի ընթացքում՝ դրանք դարձնելով ավելի կենսունակ տարբերակ, քան երբևէ:
Զեկույցը նախազգուշացնում է, որ մինչև 2050 թվականը արևային և քամու էներգիան պետք է ապահովի աշխարհի էներգիայի մեծ մասը: Զեկույցն արտացոլում է նաև կլիմայագետների մեծամասնության տեսակետը, որ աշխարհը պետք է անհապաղ և արագ սահմանափակի հանածո վառելիքի օգտագործումը։
Սակայն հանածո վառելիքի օգտագործման կրճատման վերաբերյալ համաշխարհային կոնսենսուսի հասնելն ավելի հեշտ է ասել, քան անել: Չինաստանը, որն աշխարհում ջերմոցային գազերի ամենամեծ արտանետողն է, ավելացրել է իր ներքին ածխի սպառումը այն բանից հետո, երբ Ռուսաստանը ներխուժեց Ուկրաինա՝ բարձրացնելով էներգակիրների գները: ԵՄ-ի և ԱՄՆ-ի ղեկավարները մտահոգություն են հայտնել, որ ածխի համաշխարհային պահանջարկը միայն կաճի, քանի որ երկրները պետք է ավելի շատ ածուխ այրեն բնական գազի բարձր գների պատճառով:
Օգնեք Ուկրաինային պայքարել ռուս զավթիչների դեմ, և դրա լավագույն միջոցը Ուկրաինայի զինված ուժերին միջոցներ նվիրաբերելն է. Savelife կամ պաշտոնական էջի միջոցով NBU.
Կարդացեք նաև.